مدرسه علمیه حضرت زینب سلام الله علیها آران وبیدگل

بسم الله الرحمن الرحیم

دستاوردهای محرم

همه ساله بیرق ها را برافراشته می کنیم و لباس عزا بر تن می کنیم و مجلس می آراییم تا عزای امام مظلوممان حسین(ع) را دوباره زنده کنیم. اما آیا فکر کرده اید این اقامه عزا چه دستاوردی می تواند برای جامعه داشته باشد؟! یا به بیان دیگر آیا می شود این حزن که یک دهه و شاید بیشتر جامعه را فرا می گیرد و چهره ها را اشک آلود می سازد؛ بتواند تاثیرات مثبت برای جامعه داشته باشد بطوریکه آحاد اقشار مردم از آن سود برند؟! در پاسخ به چهار نکته پیرامون ویژگی های خاص اندوه محرم اشاره می کنیم:

1- حزن در بعد فردی برای انسان نوعی درون گرایی و انزواطلبی بوجود می آورد و او را به سمت فکر کردن و اندیشیدن سوق می دهد. وقتی حزن و اندوه همه ی جامعه را فرا گرفته باشد، اقشار مختلف مردم در عین حال که مشغول فعالیت جمعی هستند گویی با خودشان خلوت کرده اند. این خلوت جمعی ناپیدا یکی از زیباترین جلوه های محرم است بطوریکه طبق آمارها، بزهکاریها و خلافکاریها را بطور ملموس کاهش می دهد و مشابه این اتفاق تنها در ماه رمضان می افتد. معمولا بعد از ایام سوگواری تفاوتهای ملموسی را در آدمهای دور و برمان مشاهده می کنیم. آنگاه همه ی آدمها به گونه ای از نظر معنوی بروز رسانی شده اند. اما متاسفانه با گذشت زمان این تحول رنگ می بازد زیرا سایه پر مهر محرم از جامعه می رود البته هستند آدمهایی که شور محرم را با شعوری کامل فهم کرده اند و آنچنان با روح حرکت امام هماهنگ شده اند که برای همیشه حسینی باقی می مانند!

2- یکی دیگر از دستاوردهای عزاداری آن است که حزن آن خلوص دارد و کسی بخاطر از دست دادن منافع شخصی یا بدست آوردن آن محزون نیست. به عنوان مثال وقتی یک فرد، عزیزی را مانند پدر و مادر از دست می دهد ضمن آنکه بواسطه از دست دادن او اندوهگین می شود نوعاً بخاطر از دست دادن چیزهایی که به واسطه آن عزیز به او می رسیده هم اندوهگین است یعنی از دست دادن او باعث از دست دادن هایی برای خودش می شود. اما عزای امام حسین(ع) حزنی است که خالصانه برای یک عزیز است که سالها از شهادتش می گذرد و هر چند عزاداران ممکن است حوائجی هم داشته باشند اما برآورده شدن یا نشدن آن حوائج، تاثیری در تداوم عزا و حزن آنها ندارد. این خلوص را نباید اندک شمرد زیرا نشانه عمق و آگاهی عزا و عزاداری ماست. تکرار عزای محرم در حقیقت این آگاهی را عمق بیشتر می بخشد بطوریکه دستارودهای بزرگ اجتماعی در جوامع شیعی را رقم می زند. بطور قطع پیروزی انقلاب اسلامی، پایداری در دفاع مقدس عبور از فتنه ها و تنگناها مرهون عنصر آگاهی عمیق ناشی از اخلاص عزای حسینی است.

3- سومین دستاورد محرم ایجاد شوق و شور جمعی است که هر ساله با عظمت بیشتر در جامعه شکل می گیرد. حزن محرم از نوع اندوه هایی نیست که یک جامعه را سر خورده کند و از جنب و جوش باز دارد چرا که نگاه مردم به قیام امام حسین(ع)، قیامی شکست خورده نیست بلکه او را راد مردی می دانند که در نهایت آزادگی و افتخار خود را فدای دین کرده است! بنابراین حزن محرم توأم با احساس عزت و کرامت است و شوری، شوق آفرین دارد و شعفی، تعالی بخش را منجر می شود. این شور و شوق را قبل از اقامه عزا، برای برپایی مراسم و در حین اقامه عزا در گرم بودن مجالس و محافل و بعد از اقامه عزا در شور عزاداران بطور ملموس می توان مشاهده کرد. شور و شوق و شعف به این وسعت در جامعه، تنها در عزای ابا عبدالله الحسین وجود دارد و در هیچ آداب و رسوم و مذهبی دیگر چنین عظمتی مشاهده نمی شود.

4- چهارمین دستاورد حزن امام حسین آن است که اقشار مختلف مردم با دیدگاه ها و سلایق مختلف و حتی با ادیان متفاوت را با خود همراه می کند؛ چه بسا آدمهایی که شاید در مسلمانی به آداب واجبی چون نماز و روزه پایبند نباشند اما در خیمه عزای امام حسین حضور می یابند و چه بسا نذورات می دهند خرج میکنند! البته از نظر دینی این امر مطلوب نیست اما از این نظر که، در یک دین و آیین، سنت و مراسمی وجود داشته باشد که جذب حداکثری را فراهم سازد نکته بسیار مثبتی است! جذب حداکثری این ویژگی را دارد که می تواند، همه انسانهایی که به دلایل مختلف از هم دور شده اند و یا بواسطه اختلاف نظرهای جامعه به چند دستگی کشیده شده باشند را دوباره به وحدت و انسجام برساند و این تنها به حد نغمه های حزین عاشورایی میسر است!

در پایان این نکته را یادآور می شویم که این بیرق ها و سوگواریها را گذشتگان چون امانتی مقدس بر ما سپرده اند و راز بالندگی جامعه شیعی در حفظ این امانت های گرانبهاست بدین منظور باید بکوشیم این بیرق ها را با شوری مضاعف، مخلصانه حفظ کنیم و آن را به نسل فردا به امانت بسپاریم.