فیس بوک
قدیمترها صحبت از کشف حجاب و بیحجابی که میشد، قیافه منحوس رضا قلدر با آن سبیلهای چخماقی (پهلوی اول) و ماموران آبی پوشش که باتوم به دست به دنبال زنان در کوچه ها میدویدند در نظرها میآمد؛ آن روزها اگر کسی میخواست حیا و عفتش را حفظ کند، گوشه خانه کنج عزلت میگزید. سالها گذشت و ارتباطات انسانها نزدیکتر و منسجمتر شد، وسایل ارتباط جمعی ایجاد شد و جعبه جادویی تلویزیون و هنر هفتم و جادوی هالیوود برای خودش غوغایی به پا کرد؛ اما با وجود همه این پیشرفتها هنوز حریم خصوصی انسانها تا حدی دست نخورده بود تا اینکه آوازهایی رسید از شبکهای جهانی؛ جایی که انسانها از دور و نزدیک میتوانستند باهم باشند و از باهم بودن لذت ببرند.
امروز نهایت این دور هم بودن جهانی در شبکههایی مانند فیسبوک و توییتر و … تجلی پیدا کرده است.
فیسبوک از مهمترین شبکههای اجتماعی جهانی، جایی است که کاربران از همه جای دنیا در آن حاضرند. شاید مهمترین ویژگی این شبکه از نگاه فرهنگ غرب بهترین مکان برای جلوهگری کاربران و نمایش برتری هر کس برای دیگری باشد. خودنمایی کاربران و سعی در بهترینها بودن برای یک کاربر شبکه مجازی جهانی، شاید دلچسبترین لذت حضور در این شبکهها باشد.
فیس بوک در میان ایرانیان یکی از شبکههای محبوب اجتماعی است. کاربران در فیس بوک از خود میگویند و از گذشتهشان، از علایق و مطلوبیتها و … . این همان حریم خصوصی است که ما برای همگان در این شبکهها عیان مینماییم. آشناییها کمکم رنگ دوستی و صمیمیت میگیرد. کاربران باهم رفیقتر میشوند و آن وقت کار ویژه اصلی فیس بوک آغاز میشود.
کاربران فیس بوک حالا که همدیگر را میشناسند میخواهند نشان دهند که از لحاظ زیبایی نیز از یکدیگر برتر هستند؛ زنان مسلمان در مواجه با فیس بوک با پدیده حیازدایی ذرهای روبرو میشوند. نگاههای کاربر با نمایش عکسهای بیحجاب به صورت روزانه در همه سایتها به تدریج و در طول سالیان سال با این نوع پوشش انس میگیرد و سالها بعد وقتی شبکههای اجتماعی پا به عرصه وجود میگذارند، دیگر تبادل عکسهای بیحجاب برای کاربر مسلمان عادی شده است.
برخی دختران ایرانی ما امروز حریم خصوصی در فیسبوک برای خودشان قائل نیستند و نمایش عکسهای بیحجاب خود را برای کاربران فیس بوک عار و ننگ نمیدانند.
اگر امروز به صفحات فارسیزبان در فیس بوک سری بزنیم، کاربران فراوانی را خواهیم دید که شاید به اسلام و احکام آن اعتقاد دارند و حتی در شهر و محله خود عفیف هم هستند، اما در فیس بوک کاملا شخصیت دیگری دارند.
کاربران فیس بوکی ایرانی از لحاظ تصاویر منتشر شده در این شبکه به سه دسته کاربران با عکسهای باحجاب، کاربران با عکسهای بدون حجاب و کاربران بدون عکس تقسیم میشوند.
آنچه مهم است اینکه تلاشهای سازماندهی شده در این شبکهها برای رواج بیحجابی در گام اول و بیحیایی و بیعفتی در گام نهایی است. یکی از این تلاشهای سازماندهی شده «کمپین نه به حجاب اجباری» است؛ این کمپین فیس بوکی تاکنون بیش از ۶۱ هزار لایک از سوی کاربران ایرانی دریافت کرده است و بسیاری از کاربران ایرانی عکسهای بدون حجاب خود را برای حمایت از این کمپین به آن فرستادهاند. طرح مسائل و سوالات و شبهات در مورد اصل حجاب از دیگر کار ویژههای این صفحه فیس بوکی است. ایجاد بحثهای کامنتی در ذیل مطالب آن نیز باعث میشود افراد شبهات تازهای مطرح کنند و یا جذب حرفهایی شوند که با رنگ آزادی زده میشود.
صفحه «ما همه بدحجابیم» با شعار «مومنین قصد فهمیدن ندارند» تاکنون بیش از ۷۰ هزار لایک خورده است. این صفحه یکی از فعالترین صفحات فیس بوک فارسیزبان است که از هجمه به حجاب شروع کرده است و تاکنون مطالب بسیار زیادی علیه قرآن، ائمه (علیهالسلام) و اسلام منتشر کرده است.
صفحه «مخالفت با حجاب اجباری» نیز با بیش از ۳۶هزار لایک، در راستای هجمه علیه حجاب فعال است. این صفحه بیشتر به موفقیت زنان بیحجاب مخصوصا زنان اروپایی میپردازد و به نوعی موفقیت آنان را به بیحجابی و بیاعتقادی آنان ربط میدهد.
صفحاتی همچون «عفاف بدون حجاب»، «حجاب اختیاری، حق زن ایرانی»، «نه به حجاب، نه به حکومت اسلامی»، «پوشش اختیاری، حق مسلم ماست» نیز به صورت مستقیم کارویژه اصلی حمله به حجاب و تمسخر زنان محجبه را به عهده دارند.
اما در این میان صفحاتی نیز با طرح موضوعات دیگر به صورت غیرمستقیم به حجاب حمله میکند، برای مثال صفحه «من از حراست دانشگاه متنفرم» از این دسته از صفحات است؛ در این صفحه علت اصلی تنفر از حراست دانشگاه، اصرار آن بر حفظ حجاب دانشجویان است.
کاربر فارسیزبان در مواجهه مداوم با این سوالات، شبهات و حرفها ممکن است دچار حس ناامیدی شود و همین حس ناامیدی باعث سرخوردگی بسیاری از کاربران در فیس بوک از حجاب میشود.
یکی از مهمترین راهحلهای مقابله با این موج خطرناک دائقهسازی و شبههسازی، ایجاد جریان مقابلهای با ادبیات جذاب است. به نظر میرسد با بیان آرام و صمیمی و به دور از نگاه بالا به پایین باید با کاربر سخن گفت، در محاورات فیس بوکی و جریان سازی آن نباید برای کاربر، باید و نباید و اجبار و الزام آورد. هرچند در اصل احکام الهی باید و نباید و الزام وجود دارد، اما طرز بیان آن در این روزگار بسیار متفاوت از چند ده سال گذشته است. در اکثر کمپینهای موفق ضدحجاب مستقیما به حجاب حمله نشده است، بلکه به کاربر القا شده است که این کمپین باحجاب اجباری مخالف است و باید حجاب امری انتخابی باشد. بسیاری از کاربران حتی آن عده که به حجاب اعتقاد دارند و عضو این کمپینها شدهاند جذب این آزادی انتخاب، ولو ظاهری، کاربر شدهاند.
صفحه «جنبش دانشجویی حیا» در این صفحه خاطرات امر به معروف و نهی از منکر کاربران مخصوصا در عرصه حجاب منتشر میشود و تاکنون ۶هزار لایک از سوی کاربران دریافت کرده است. این صفحه یکی از فعالترین صفحات ترویج حجاب اسلامی است. میتوان با حمایت آماری و بالا بردن لایکهای آن توسط کاربران انقلابی و محتواسازی خوب و مطلوب در مقابل هجمه مخالفان حجاب تولید محتوا نمود.