مدرسه علمیه حضرت زینب سلام الله علیها آران وبیدگل

پیوند: http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/2689/4250/27286

سؤال: آیا بر پا کردن مراسم عزاداری [توسط زن] بدون اذن شوهر جایز می باشد؟

صفحات: 1· 2

الف) كسي كه بيماري كليه دارد و بايد در طول روز آب مصرف كند حكم روزه او چيست؟
1) روزه گرفتن بر او واجب نيست 2) روزه گرفتن بر او واجب است 3) روزه گرفتن بر او واجب نيست و بايد كفاره بدهد
ب) چه موقع از غروب مي‌شود روزه را افطار كرد؟
1) اگر يقين دارد كه وقت داخل شده، اشكال ندارد 2) اگر شك يا گمان دارد، افطار جايز نيست
3) اگر يقين دارد كه وقت داخل شده، اشكال ندارد و اگر شك يا گمان دارد، افطار جايز نيست
ج) اگر امتحانات آخر سال دانش‌آموز با ماه رمضان هم زمان باشد و دانش‌آموز در صورت روزه گرفتن نتواند درس بخواند، مي‌تواند روزه‌اش را افطار كند؟
1) مي‌تواند افطار كند و قضا ندارد. 2) مي‌تواند افطار كند و قضا دارد. 3) بايدروزه بگيرد ولي اگر همراه سختي باشد مي‌تواند افطار كند
د) اگر شخصي شغل كارگري داشته باشد و در گرماي شديد نتواند هم كاركند و هم روزه بگيرد در اين صورت آيا مي‌تواند روزه نگيرد؟
1) در هر صورت بايد روزه بگيرد 2) اگر روزه براي شخص مشقت داشته باشد افطار كند و قضا واجب نيست
3) اگر روزه براي شخص مشقت داشته باشد افطار جايز است و بايد بعداً قضا كند.
هـ) زني كه شير مي‌دهد، وظيفه‌اش در مورد روزه چيست؟
1) بچه را شير ندهد و روزه بگيرد 2) اگر روزه باعث كم شدن شير او مي‌شود، روزه بر او واجب نيست، و بعداً قضا ندارد
3) اگر باعث كمي شير و ناراحتي بچه مي‌شود، روزه واجب نيست، كفاره و قضا دارد
و) استفاده كردن از شياف در ماه رمضان چه حكمي دارد؟
1) اشكال دارد 2) اشكال ندارد 3) اشكال ندارد ولي بايد بعداً قضا كند
ز) اگر شب اول ماه رمضان، نيت روزه را فراموش كند و پيش از ظهر يادش بيايد، حكم روزه‌ي او چيست؟
1) اگر مبطلات روزه را انجام نداده نيت روزه كند و روزه‌اش صحيح است
2) اگر يكي از مبطلات روزه را مرتكب شده، روزه‌اش باطل است 3) گزينه 1 و 2
ح) شخصي كه تنگي نفس دارد و بايد چندين بار در طول روز از اسپره،‌ استفاده كند طبق نظر امام خميني(ره) وظيفه‌اش در مورد روزه چيست؟
1) اگر به آن خوردن و آشاميدن گفته نمي‌شود، روزه باطل نمي‌شود
2) اگر دارو فقط داخل ريه شود، روزه باطل نمي‌شود 3) گزينه 1 و2

ط) من روز قبل دندانم را پر كرده‌ام و امروز كه روزه‌ام، كمي خون‌ريزي دارد، آيا فرو بردن آب دهان در اين حالت جايز است؟ گرفتن روزه چه حكمي دارد؟
1) اگر خون در آب دهان عرفاً از بين برود محكوم به طهارت، بلعيدن آن اشكال دارد
2) اگر خون در آب دهان عرفاً از بين برود محكوم به طهارت، بلعيدن آن اشكال ندارد
3) اگر خون در آب دهان عرفاً از بين برود محكوم به طهارت، بلعيدن آن اشكال ندارد و روزه را هم باطل نمي‌كند
ي) در دانشگاه براي آموزش تزريقات به دانشجويان از آب مقطر استفاده مي‌شود آيا روزه را باطل مي‌كند، در صورت باطل شدن آن كفاره هم دارد؟ (نظر آيت‌اله مكارم)
1) باطل كننده روزه است و كفاره هم دارد 2) مبطل روزه نيست، مگر اينكه با داروي ديگري كه جنبه تقويتي دارد مخلوط شود
3) اگر به عضله تزريق مي‌شود، اشكالي ندارد، ولي اگر در رگ تزريق مي‌شود باطل كننده است

نحوه شركت در مسابقه: ارسال پاسخ‌هاي صحيح به صورت يك عدد 10

رقمي(از چپ به راست) همراه با نام و نام خانوادگي به شماره همراه

09130342665

مهلت شركت در مسابقه: دوشنبه 5/5/94 اعلام نتايج: چهارشنبه

7/5/94 در سايت http://h-zeynabqom.whc.ir/

*«(( وَ قُل لِلمؤمناتِ یَغضُضنَ مِن أبصارِهِنّ و یَحفَظنَ فُروجَهُنَّ و لایُبدینَ زینَتَهُنَّ إلاّ ما ظَهَرَ مِنها وَلیَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جیُوبِهِنَّ و لایُبدینَ زینَتَهُنَّ إلاّ لِبُعولَتِهِنَّ … ))»*
ای پیامبر (ص) به زنان با ایمان بگو : چشم ها از نامحرمان فروهشته داشته و دامن خویش را پاک دارند و زینت های خویش را آشکار نسازند مگر آن مقداری که خود ظاهر می گردد و روسری های را تا گریبان بیندازند و زینت ها را آشکار نسازند مگر برای شوهران و … ( محارم خویش ) .

( نور/31 )
ــــــــــــــــــــــــ
* لَعَنَ اللهُ الرّجُلَ یَلبَسُ لَبسـۀ المَرأۀِ وَالمَرأۀَ تَلبَسُ لَبسَۀَ الرّجلِ .
خدا ، مردی را که چون زن ـ و زنی را که همانند مرد لباس پوشد لعنت کند .

(نهج الفصاحه/ص269 )

صفحات: 1· 2

امام خمینی (ره):
آنها که زن‌ها را می‌خواهند ملعبه‌ی مردان و ملعبه‌ی جوانان فاسد قرار بدهند، جنایتکارند. زنها نباید گول بخورند. زن گمان نکند این مقام زن است که بزک کرده بیرون برود، با سر باز و لخت؛ این مقام زن نیست، زن باید شجاع باشد، زن آدم‌ساز است، زن مربی انسان است.[2]
حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی:
«حجاب بانوان در اسلام یکی از اموری است که از وقتی استعمارگران، چشم طمع به کشورهای اسلامی و غصب معادن و منابع طبیعی آنها دوختند، مورد حمله‌ی آنها قرار گرفت؛ زیرا چادر و حجاب زنان مسلمان را یکی از عوامل بزرگ برای بقاء استقلال شخصیت اسلامی کل جامعه‌ی مسلمانان و حفظ هویت اسلامی آن دیدند و آن را مانع سیاسی و اقتصادی و فرهنگی خود شناختند.[3]
حضرت آیت الله خامنه‎ ای:
آیا جنایتی از این بزرگ‌تر نسبت به زن هست که زن را با آرایش، مد و جلوه‌گری زیورآلات سرگرم کنند و از او به عنوان یک ابزار و وسیله استفاده کنند؟ امروز سر و سینه را از زیورآلات پر کردن و آرایش و مد و لباس را بت قرار دادن، برای زن انقلابی مسلمان ننگ است، چادر بهترین نوع حجاب و نشانه‌ی ملی ماست.
آیا حجاب از ضروریات دین است؟ حکم کسانی که به آن بی‌اعتنایی می‌کنند چیست؟

حضرت آیت الله خامنه‌ای:
اصل حجاب ضروری دین محسوب است، ولی بعضی فروع آن ممکن است ضروری نباشد و بی‌اعتنایی به اصل حجاب و عدم رعایت آن معصیت و گناه است.
حضرت آیت الله تبریزی:
اصل حجاب برای زنان از ضروریات دین است و حکم کسانی که به آن بی‌اعتنایی نمایند، حکم بی‌اعتنایی به سایر تکالیف دینی است.
حضرت آیت الله صافی:
اصل وجوب حجاب فی الجمله از ضروریات اسلام است و منکر آن مرتد است، ولی بی‎اعتنایی به آن با عدم انکار وجوب آن باعث فسق است.
حضرت آیت‌الله سیستانی:
اصل حجاب از مسلمات شریعت است و در قرآن آمده است، ولی کسانی که توجّه به وضوح آن ندارند، انکار آنها مستلزم انکار نبوت نیست و بی‌اعتنایی عملی گناه است.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
آری حجاب از ضروریات دین است، ولی انکار آن برای کسانی که از ضروری بودن آن آگاهی ندارند، موجب ارتداد نمی‌شود.
حضرت آیت‌الله بهجت:
بی‌اعتنایی به حجاب گناه است و داشتن حجاب واجب است.
پوشیدن جوراب نازک و بدن‌نما برای خانم‌ها در بیرون از منزل و انظار نامحرمان چه صورت دارد؟ و بیرون گذاشتن

موهای سر از چادر و مقنعه توسط خانم‌ها در دید نامحرمان چگونه است؟

حضرت آیت الله خامنه‌ای:
پوشانیدن بدن از نامحرمان بر زن واجب است و چنین جوراب‌هایی برای حجاب شرعی واجب کفایت نمی‌کند و پوشیدن تمام موی سر در برابر نامحرمان واجب است.
آرایش زنان در خیابان‌ها و بیرون گذاشتن مقداری از موها و پوشیدن جوراب بدن‌نما و لباس‌های محرک چه صورت دارد؟
حضرت آیت‌الله خامنه‎ ای:
بر زن واجب است تمام بدن و موی و زینت خود را از نامحرم بپوشاند. 
حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:
حرام است.
حضرت آیت‌الله بهجت:
حرام است.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
حرام است.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
بدون شک جایز نیست.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
جایز نیست.
حضرت آیت‌الله سیستانی:
جایز نیست.
عدّه‌ای همراه با تبلیغات فرهنگی دشمن، در روزنامه‌ها و سخنرانی‌هایشان می‌گویند: چادر مشکی برای بانوان مکروه است

و باید پوشش جدید، مانند مانتو و کت و دامن با رنگ‌های متنوع، جای‌گزین چادر مشکی شود. آیا چنین حرف و اقدامی

صحیح است یا نه؟ خواهشمند است نظر شریفتان را مرقوم فرمایید.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
این صحبت صحیح نیست، و بهترین حجاب، پوششِ چادر است، و چادر سیاه هم بی‌اشکال است و کراهت ندارد.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
زن باید بدن خود را در غیر وجه و کفین، از نامحرم بپوشاند و نیز باید زینت خود را بپوشاند و لباسی که زینت حساب می‌شود باید آن را هم بپوشاند، و با چادر بهتر می‌تواند بدن و زینت را بپوشاند و چادر سیاه، مثل عبای سیاه کراهت ندارد.
حضرت آیت‌الله بهجت:
این اقدام باطل است.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
نظریه‎ی مذکور صحیح نیست و مفاسد بسیار دارد. متأسفانه در این زمان عدّه‌ای اصرار بر آشکار شدن مفاتن زن و خروج او از ستر و عفاف، که حافظ شخصیت و ارزش و متانت اوست دارند و مع‌الاسف می‌خواهند این امر را اسلامی جلوه دهند؛ در حالی که برخلاف اسلام است. 
حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:
چادر مشکی بهترین نوع حجاب است و پوشیدن لباس‌هایی که جلب توجه کند حرام است.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
با توجه به این‌که در حال حاضر رنگ مشکی برای حفظ پوشش زنان بهتر است، کراهت آن ثابت نیست.
امروز یک حرکت خزنده‌ای علیه چادر، که یک حجاب ملّی و سنّتی است آغاز گردیده است، خواهشمندیم نظر مبارک را

در این مورد مرقوم فرمایید.

حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:
سزاوار است خانم‌ها از چادر استفاده کنند؛ چون چادر در کشور اسلامی ایران از مظاهر و شعایر اسلام می‌باشد و با حفظ این شعار سعی کنند بانوان محترم، حرکت مورد سؤال را خنثی کنند.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
چادر بهترین پوشش برای خانم‌هاست، چون تمامی مفاتن بدن را می‌پوشاند. خانم‌های مسلمان باید آداب و سنن اسلامی را در لباس پوشیدن مراعات کنند و از تجدّدگرایی مضرّ پرهیز کنند.
حضرت آیت‌الله بهجت:
چادر حجاب پسندیده است.
حضرت آیت‌الله سیستانی:
چادر حجاب بهتر است و سزاوار نیست زن‌های مؤمن بدون چادر خارج شوند.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
حجاب یکی از قوانین مسلّم اسلام است و اساس آن پوشاندن بدن و موها غیر از صورت و دست‌ها تا مچ است؛ ولی بی‌شک چادر حجاب برتر است.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
پوشیدن بدن بر زن واجب، و بهترین نوع پوشش واجب، همان چادر مشکی است که زن‌های مؤمنه خود را با آن می‌پوشانند.
نظر جنابعالی در مورد پوشیدن لباس‌هایی که عکس یا علامت مربوط به کشورهای غربی روی آن نقش بسته است چیست؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
استفاده از این‌گونه لباس‌ها که ترویج فرهنگ غیر مسلمین مهاجم بر مسلمین است، اشکال دارد. [4]
حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:
بهتر است از این نوع لباس‌ها استفاده نکنند.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
مسلمین از این‌گونه لباس‌ها استفاده نکنند.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
برای مؤمن سزاوار نیست لباسی بپوشد که او را از زیّ مؤمنین خارج کند.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
هرگاه سبب ترویج فرهنگ بیگانگان گردد اشکال دارد.
بعضاً مشاهده می‌شود که بعضی از افراد در مجالس عقد و عروسی و عدّه‌ای در انظار عمومی، اقدام به نصب کراوات و

پاپیون بر روی پیراهن خود می‌نمایند، حکم شرعی استفاده از لوازم مذکور چیست؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
بستن کراوات و پاپیون چون تقلید و ترویج از فرهنگ مهاجم غیر مسلمین است جایز نیست.[5] 
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
کراوات و پاپیون شعار کفار است و مسلمین نباید از آنها استفاده کنند.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
با توجه به این‌که کراوات و پاپیون در محیط ما ترویج فرهنگ بیگانه محسوب می‌شود، استفاده از آن اشکال دارد.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
برای مؤمن سزاوار نیست لباسی بپوشد که او را از زیّ مؤمنین خارج کند.
حضرت آیت‌الله بهجت:
خلاف احتیاط است.
1) برخورد زن همراه با چهره‌ی خندان و متبسّم با مردان نامحرم هنگام خرید از مغازه‌ها و سایر برخوردها چه صورت

دارد؟

2) خندیدن زنان و دختران با صدای بلند در خیابان و یا انجام برخی حرکات دیگر که موجب جلب توجّه نامحرمان می‌شود

چگونه است؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
1) صحبت کردن و خندیدن با نامحرم اگر موجب مفسده باشد جایز نیست.
2) از هر کاری که موجب جلب توجّه نامحرم می‌شود باید پرهیز نمود.
حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:
1 و 2) به طور کلی دختران و زنان باید در مقابل مردان نامحرم به نحوی لباس بپوشند و راه بروند و صحبت کنند که موجب توجّه و نگاه سوء و تهییج مردان نشوند و اگر کردند گناه بزرگ است.
حضرت آیت‌الله بهجت:
1) هر کاری که معرضیت ریبه و یا فتنه در آن است جایز نیست.
2) جایز نیست.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
1) اشکال دارد و هنگام ضرورت نباید از مکالمات عادی تجاوز کنند.
2) بهتر است زنان و دختران مسلمان از این‌گونه کارها بپرهیزند و اگر منشأ فسادی شود جایز نیست.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
1) اگر از روی التفات کاری را که موجب جلب نظر اجانب شود انجام دهند اشکال دارد.
2) زن عفیف این کار را نمی‌کند، بلکه اگر معرض تهییج شهوت برای یکی از طرفین باشد حرام است.
حضرت آیت الله لطف الله صافی:
1) مخالف نص قرآن است ولایخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض.
2) جایز نیست.
برخی در مورد مسائل زنان اظهار نظرهای نامناسبی را ابراز می‌کنند، مانند بحث دوچرخه‌سواری یا ورزش بانوان، یا در

مورد حجاب اظهار می‌دارند که به نظر ما کُت و دامن جهت حجاب کفایت می‌کند. نظر حضرتعالی در این زمینه‌ها چیست؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
اظهارنظر در مسائل دینی و احکام شرعی بر کسانی که صاحب نظر نیستند جایز نیست؛ و بر مؤمنین واجب است در تمام احکام دینی به مراجع بزرگوار تقلید و اسلام‌شناسان مورد وثوق و اعتماد مراجعه نمایند.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
ترویج اموری که مبدأ نشر فساد در جامعه یا بی‌عفّتی زنان و دختران شود جایز نیست؛ و پوشیدن لباسی که تمام حجم بدن آنان را نشان دهد که لباس زینت حساب بشود، کفایت نمی‌کند.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
امور مذکوره معرضیّت برای مفسده دارد. بانوان باید جدّاً از آن بپرهیزند.
حضرت آیت‌الله بهجت:
هر چه باعث فتنه و فساد باشد اشکال دارد.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
هر چه موجب اشاعه‎ی مفاسد اخلاقی گردد حرام است.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
امور مذکوره معرضیّت برای مفسده دارد. بانوان باید جدّاً از آن بپرهیزند. 
برخی از مادران، فرزندان دختر خود را که به بلوغ شرعی نرسیده‌اند با سر و پای برهنه درخیابان‌ها و مجالس در حضور

نامحرمان می‌آورند، مستدعی‌ است وظیفه‌ی والدین را در قبال فرزندان خود بیان بفرمایید و این بی‌اعتنایی چه صورت

دارد؟
حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:
بر پدر و مادر است که فرزندان خود را با آداب و رسوم اسلامی و وظایف شرعی آشنا کنند و چنانچه موارد مذکور موجب تهییج و مفسده شود، اگر چه بچه ممیز نباشد، باید آنان را بپوشانند و حفظ کنند تا جامعه آلوده و بی‌بندوبار نشود.
حضرت آیت‌الله سیستانی:
بر غیر بالغ، پوشیدن واجب نیست؛ ولی پدر و مادر لازم است که فرزند خود را به رعایت آداب و شئون اسلامی وادار نمایند و در تربیت صحیح شرعی آنان بکوشند.
حضرت آیت‌الله بهجت:
تمرین اطفال بر وظایف شرعیه به عهده‌ی والدین است.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:
کار صحیحی نیست و والدین موظف‌اند دختر را از کودکی به رعایت حجاب و گریز از نامحرم عادت دهند و اگر در این امر مسامحه کنند و دختر را نسبت به نامحرم بی‌تفاوت نمایند، شریک در معاصی دختر هستند. در حدیث وارد شده است که در مجلسی که حضرت رضا(ع) تشریف داشتند و عدّه‌ای نیز حضور داشتند، دختر بچه‌ای وارد شد؛ حضار در مجلس یکی یکی دختر را مورد نوازش قرار دادند، تا رسید به حضرت رضا(ع) آن حضرت از سن دختر سؤال کردند؛ گفته شد پنج سال دارد؛ حضرت دختر را از خود دور کرد و رفتاری که دیگران کرده بودند ننمودند؛ و اعمال آن بزرگوار باید برای زن مسلمان سرمشق باشد.
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:
بر پدر و مادر لازم است فرزندان خود را به مسائل اسلامی از زمان طفولیت آشنا کنند.
حضرت آیت‌الله تبریزی:
پوشش بر دختران نابالغ واجب نیست؛ لکن وظیفه‌ی والدین است که دخترانشان را به پوشش اسلامی عادت دهند و فرزندانشان را با احکام اسلامی تربیت نمایند.
در صورتی که زن می‎داند مرد نامحرم به قصد لذت به صورت و دست‎های معمولی زینت نشده‎ی او نگاه می‎کند، در این

فرض پوشاندن صورت و دست‎ها لازم است یا نه؟

حضرت آیت الله خامنه‎ ای:
در فرض مذکور باید حتی وجه و کفین خود را هم بپوشاند. 
حضرت آیت الله تبریزی:
بلی در این صورت بنابر احتیاط پوشاندن لازم است. 
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:
دست و صورت بنابر احتیاط واجب باید پوشیده شود. (جامع‎الاحکام 2/165).
حضرت آیت الله فاضل لنکرانی:
بلی پوشاندن آن لازم است 
حضرت آیت الله بهجت:
پوشاندن دست و صورت مطلقا بنابر احتیاط لازم است.

پی نوشتها

[1] . به نقل از «مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید» ج 1و2؛ تهیه و تنظیم، سیدمحسن محمودی.
[2]. صحیفه‌ی نور، ج 11، ص 254.
[3]. حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی (ره)،‌ پیام به کنگره سراسری حجاب.
[4]. مجله‎ ی نصیحت، شماره‎ی 149.

فرهنگ بدحجابی از کودکی؟

از بچگی لباس 10درصد عریان یا 20درصد یا 30درصد یا حتی بیشتر تن بچه ها می کنند

بی حجابی بچه و لباس های بی حجابش رو مورد تحسین قرار میدند

موهای بچه رو از بچگی با مدل های متفاوت آرایش کرده و به نمایش همگان در می آورند

چادر رو که اصلا بچه نمی بینه

مدلهای لباس با حجاب رو اصلا نمی بینه چه برسه تنش کنه

خلاصه سلیقه ی بچه رو با بی حیایی پرورش میدند

چرا ما از بچگی زیبایی حیا رو به بچه نشون ندیم؟

چرا تجربه ی زیبایی چادر رو از بچگی به دخترمون نچشونیم؟

چرا مقداری از پولمون رو برای تشویق دخترمون به خاطر زیبایی حیایش خرج نکنیم؟

چرا از سن کم حضرت زهرا رو به دخترمون نشناسونیم؟

و افسوس های زیادی باید خورد که به فکر لباس و خوراک بچه هامون هستیم

اما

به فکر حیا و نوع نگاه و دین بچمون نیستیم

در حالیکه به راحتی می توان دختر رو زهرا پسند بار آورد

اما با راه درست و اچرای درست و بدون افرااط و تفریط

اعتکاف فرصت بریدن از خلق و نزدیک‌شدن به حق

اعتکاف فرصت مناسبی است برای بررسی و محاسبه نفس. “حاسَبُوا قَبلَ اَن تُحاسَبوا؛ به حساب اعمالتان رسیدگی کنید قبل از آنکه، خداوند به آنها رسیدگی کند.” جبران کژی‌ها و نواقص با طلب مغفرت و توبه به درگاه خداوند، همان کاری است …

اعتکاف فرصت مناسبی است برای بررسی و محاسبه نفس. “حاسَبُوا قَبلَ اَن تُحاسَبوا؛ به حساب اعمالتان رسیدگی کنید قبل از آنکه، خداوند به آنها رسیدگی کند.”

جبران کژی‌ها و نواقص با طلب مغفرت و توبه به درگاه خداوند، همان کاری است که لقمان حکیم به فرزندش سفارش می‌کند: “و هنگامی که گناهی از تو سر زد دنبال آن از خدای متعال طلب مغفرت بنما و اظهار پشیمانی کن و تصمیم بگیر که هرگز به آن گناه باز نگردی.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، اعتکاف از نظر لغوی مصدر باب افتعال از عکف است که به معنی درنگ کردن و ادامه دادن است، در دین اسلام منظور از اعتکاف آن است که شخص به منظور عبادت در مسجد متوقف شود اعتکاف یعنی گوشه نشینی و عزلت و در اصطلاح بریدن از خلق و نزدیک شدن به حق.

اعتکاف سنت حسنه‌ای است که فرد را از غفلت خارج می‌سازد و عزم او را در حیات اجتماعی جدی‌تر می‌کند و شخص درصدد جبران گذشته بر می‌آید. اعتکاف، فرصت خوبی برای اعتراف است.

ارزش معنوی اعتکاف

انقطاع از مادیات و امور دنیوی و ملازمت مسجد و دوام ذکر و عبادت خدا، به تنهایی و بدون اعتکاف نیز دارای ارزشی والا و اهمیتی فراوان است که در این زمینه آیات، روایات و احادیث زیادی را با چنین مضمونی می‌توان یافت، اما اهمیت اعتکاف به طور مشخص در قرآن و احادیث مورد تأکید قرار گرفته است.

زمان اعتکاف

اعتکاف از نظر زمان محدود به وقت خاص نیست، تنها از آن رو که لازمه اعتکاف، روزه گرفتن است، باید در زمانی اعتکاف شود که شرعاً بتوان روزه گرفت. پس هر گاه روزه گرفتن صحیح باشد، اعتکاف نیز صحیح است، ولی بهترین زمان برای اعتکاف دهه آخر ماه مبارک رمضان، و ایام البیض ماه رجب است.

توصیه‌ای از مولایمان علی(ع) به معتکفین

در گفتاری از علی بن ابی طالب(ع) درباره مراقبات اعتکاف آمده است معتکف باید در طول اعتکاف مسجد را ترک نکند، پیوسته به ذکر خدا و تلاوت قرآن و نماز مشغول باشد، درباره مسائل دنیوی سخن نگوید، شعر نسراید، فحش و سخنان زشت بر زبانش جاری نکند، جدال و خودنمایی نکند و هر اندازه بتواند از سخن گفتن لب فروبندد، بهتر است.

اعمال مستحبی شب‌های ۱۳، ۱۴ و۱۵

مستحب است در هر یک از ماه رجب و شعبان و رمضان، در شب سیزدهم دو رکعت نماز اقامه شود که در هر رکعت حمد یک مرتبه و یس و تبارَکَ المُلْکُ و توحید خوانده شود و در شب چهاردهم چهار رکعت یعنی دو نماز دو رکعتی به همان کیفیت و در شب پانزدهم شش رکعت به سه سلام به همان کیفیت. از حضرت امام صادق(ع) روایت است که هر کس این اعمال را انجام دهد همه فضایل این سه ماه را دریابد و همه گناهانش غیر از شرک آمرزیده شود.

منابع:

مفاتیح الجنان

بحارالانوار

مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج7

سؤال : اگر زنى در حال روزه نذرى معین حیض شود، چه حکمى دارد؟

پاسخ: روزه با عارض شدن حیض باطل مى‏شود و قضاى آن بعد از طهارت واجب است.

سؤال : شخصى از اول ماه رمضان تا بیست و هفتم ماه را در وطن خود روزه گرفته و در صبح روز بیست و هشتم به دبى مسافرت کرده و در روز بیست و نهم به آنجا رسیده و متوجه شده که در آنجا عید اعلام شده است، او اکنون به وطن خود برگشته، آیا قضاى روزه‏هایى که از وى فوت شده، واجب است؟ و اگر یک روز قضا نماید، ماه رمضان نسبت به او بیست و هشت روز مى‏شود و اگر بخواهد دو روز قضا کند، روز بیست و نهم در جائى بوده که در آنجا عید اعلام شده بود، این شخص چه حکمى دارد؟

پاسخ: اگر اعلان عید در روز بیست و نهم در آن مکان، به نحو شرعى و صحیح باشد، قضاى آن روز بر او واجب نیست، ولى این کشف مى‏کند که یک روز روزه در اول ماه از او فوت شده، لذا واجب است قضاى روزه‏اى را که یقین به فوت آن دارد بجا آورد.

سؤال : اگر روزه‏دارى هنگام غروب در سرزمینى افطار کرده باشد و سپس به جائى مسافرت کند که خورشید در آن هنوز غروب نکرده است، روزه آن روز او چه حکمى دارد؟ آیا تناول مفطرات براى او در آنجا قبل از غروب خورشید جایز است؟

پاسخ: روزه او صحیح است و تناول مفطرات در آن مکان قبل از غروب خورشید با فرض اینکه در وقت غروب در سرزمین خود افطار کرده، براى او جایز است.

سؤال : شهیدى به یکى از دوستانش وصیت نموده که احتیاطا از طرف وى چند روز روزه قضا بگیرد، ولى ورثه شهید به این مسائل پایبند نیستند و طرح وصیت او هم براى آنها ممکن نیست و روزه گرفتن هم براى دوست آن شهید مشقت دارد، آیا راه حل دیگرى وجود دارد؟

پاسخ: اگر آن شهید به دوست خود وصیت کرده که خودش شخصا براى او روزه بگیرد، ورثه او در این مورد تکلیفى ندارند، و اگر براى آن فرد روزه گرفتن به نیابت از شهید مشقت دارد، تکلیف از او ساقط است.

سؤال : من فردى کثیر الشک هستم و یا به تعبیر دقیق‏تر زیاد وسوسه مى‏شوم، و در مسائل دینى بخصوص فروع دین زیاد شک مى‏کنم، یکى از موارد آن این است که در ماه رمضان گذشته شک کردم که آیا غبار غلیظى که وارد دهان من شده آن را فرو برده‏ام یا خیر؟ و یا آبى را که داخل دهانم کردم، خارج کرده و بیرون ریختم یا نه؟ در نتیجه آیا روزه من صحیح است یا خیر؟

پاسخ: روزه شما در فرض سوال محکوم به صحت است و این شکّها اعتبارى ندارند.

سؤال: آیا حدیث شریف کساء را که از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نقل شده، حدیث معتبرى مى‏دانید؟ آیا نسبت دادن آن در حالت روزه به حضرت زهراى مرضیه سلام الله علیها جایز است؟

پاسخ: اگر نسبت دادن آن بصورت حکایت و نقل از کتابهایى که آن را نقل کرده‏اند باشد، اشکال ندارد.

سؤال : از بعضى از علما و غیر آنان شنیده‏ایم که اگر انسان هنگام روزه مستحبى به خوردن غذا دعوت شود، مى‏تواند آن را قبول کرده و مقدارى از غذا میل کند و با این کار روزه‏اش باطل نمى‏شود بلکه ثواب هم دارد، امیدواریم نظر شریف خود را در این باره بیان فرما یید.

پاسخ: قبول دعوت مؤمن در حال روزه مستحبى، شرعاً امرى پسندیده است و خوردن غذا به دعوت برادر مومن هر چند روزه را باطل مى‏کند ولى او را از اجر و ثواب روزه محروم نمى‏سازد.

سؤال : دعاها یى مخصوص ماه رمضان به صورت دعاى روز اول و روز دوم تا آخر ماه وارد شده است، قرائت آنها در صورت شک در صحت شان چه حکمى دارد؟

پاسخ: به هر حال اگر قرائت آنها به قصد رجاء ورود و مطلوبیت باشد اشکال ندارد.

سؤال : شخصى قصد داشت روزه بگیرد، ولى براى خوردن سحرى بیدار نشد لذا نتوانست روزه بگیرد. آیا گناه روزه نگرفتن او به عهده خود وى است یا کسى که او را بیدار نکرده است؟ و اگر فردى بدون سحرى روزه بگیرد، آیا روزه‏اش صحیح است؟

پاسخ: روزه نگرفتن بخاطر عجز از روزه، معصیت و گناه نیست هر چند بر اثر سحرى نخوردن باشد. بهرحال در این مورد چیزى بر عهده دیگران نیست، و روزه بدون خوردن سحرى هم صحیح است.

سؤال : روزه روز سوم ایام اعتکاف در مسجد الحرام، چه حکمى دارد؟

پاسخ: اگر مسافر باشد و قصد اقامت ده روز در مکه مکرمه نماید و یا نذر کرده باشد که در سفر روزه بگیرد، بر او واجب است بعد از اینکه دو روز روزه گرفت، اعتکاف خود را با روزه روز سوم کامل کند. ولى اگر قصد اقامت و یا نذر روزه در سفر، نکرده باشد، روزه او در سفر صحیح نیست و با عدم صحت روزه اعتکاف هم صحیح نیست.

الف: نیت

 س. کارهای حرام در هنگام اعتکاف چیست؟

ج. محرمات اعتکاف همام چیزهایی است که در تحریرالوسیله امام خمینی آمده است.

 س.  ایا اعتکاف در غیر از مساجد چهارگانه جایز است؟ نیت آن چگونه است؟

ج.  اعتکاف در غیر از مساجد چهارگانه به قصد رجای مطلوبیت (به امید که مطلوب خداوند واقع شود) مانعی ندارد.

  الف) ایا اعلام عمومی اعتکاف در محافل با اخلاص منافات دارد؟

ـ اعلام اعتکاف اگر برای تشویق مردم باشد، مانعی ندارد.

  اگر ازمعتکف سئوال شود که ایا جزو معتکفین است، بهتر است پنهان کند یا آشکار کند؟

ـ آشکار کردن مانعی ندارد، مگر این که برای ریا باشد.

  ایا روز سوم اعتکاف نیتی غیر از نیت دو روز اول دارد؟ چه در اعتکاف واجب و چه در اعتکاف مستحبی؟

ـ روز سوم کامل کردن اعتکاف است و نیت خاصی ندارد.

  معتکفی می‌خواهد سه روز اعتکاف کند و مدت 72 ساعت اعتکاف انجام دهد. اگر اعتکافش را از بعد از طلوع فجر مثلا از ظهر شروع کند و ظهر هم به پایان برساند به گونه‌ای که مجموع آن 72 ساعت شود، ایا این اعتکاف صحیح است؟

ـ اعکاف باید از شروع روز اول تا پایان روز سوم باشد و تلفیق کردن بدین‌گونه که جزئی از روز اول را با جزئی از روز آخر یک روز کامل به حساب بیاورد، صحیح نیست. محل اشکال است.

  هیأت برگزاری اعتکاف که متشکل از تعدادی از معتکفین است. وظیفه‌ی خدمت به معتکفین و فراهم کردن نیازمندی‌های آن‌ها را بر عهده دارد. لذا باید نیازمندی‌های معتکفین مثل افطاری و سحری را بخرد، ایا این مسئله به اعتکاف آن‌ها ضرر نمی‌رساند؟

ـ خارج شدن از مسجد برای خرید چیزهای ضروری مثل غذا و غیره اگر در ضمن آن نیازمندی‌های خود را نیز تهیه می‌کنند، اشکال ندارد.

  چه زمانی اعتکاف مستحب مؤکد است؟ به عبارت دیگر در چه اوقاتی اعتکاف مستحب است؟

ـ اعتکاف وقت خاصی ندارد، هرچند که اعتکاف در ده روز آخر ماه مبارک رمضان فضیلت بیشتری دارد.

  ایا اعتکاف بچه‌ی ممیز صحیح است؟

ـ اعتکاف او نیز صحیح است.

  حکم اعتکاف زنی که حیض یا استحاضه بر او عارض شده است، چیست؟ چه در روز اول یا دوم یا سوم؟ ایا قضا بر او واجب است؟

ـ با حائض شدن حتی اگر در ساعات آخر روز سوم باشد، اعتکاف باطل می‌شود ولی در صورت استحاضه شدن اگر به وظیفه‌ی مستحاضه نسبت به روزه‌اش عمل کند، اعتکاف صحیح است.

  حکم اعتکاف زنی که شک در حیض یا استحاضه دارد، چه در روز اول یا دوم یا سوم چیست؟ ایا قضا بر او واجب است؟

ـ اگر حالت قبلی او پاک بودن است، به شکش اعتنا نکند.

  گاهی در جواب استفتائات ما را به عرف ارجاع می‌دهید. مراد از عرف چیست؟ چه کسی می‌تواند آن را تشخیص دهد؟ اگر در تشخیص آن اختلاف شود چه باید کرد؟

ـ مراد از عرف، نظر عرفی خود مکلف است.

  اگر معتکف از روی عمد یا نادانی یا فراموشی و یا سهواً مرتکب بعضی از حرام‌های اعتکاف شود، ایا اعتکافش باطل می‌شود؟ اگر نسبت به نوع حرام، حکم مختلف می‌شود، لطفاً توضیح دهید.

ـ برای شناخت تفصیلات این مطلب، به کتاب تحریرالوسیله اما مراجعه کنید.

  ایا می‌توان به علتی یا بدون علت در روز اول یا دوم اعتکاف را قطع کرد؟ اگر در قطع کردن اعتکاف تردید کنم، ایا نیت آن از بین می‌رود و در نتیجه اعتکاف باطل می‌شود؟ ایا لازم است که نیت مستمر باشد؟

ـ در اعتکاف مستحبی جایز است که در روز اول و دوم اعتکاف قطع شود و نیت اعتکاف باید تا پایان روز سوم ادامه پیدا کند.

  اگر معتکف نیت چهار روز اعتکاف کند، ایا روز چهارم هم جزو اعتکاف است یا این که باید شش روز را تکمیل کند تا روز چهارم به حساب اید؟

روز چهارم داخل در اعتکاف نیست ولی اگر پنج روز اعتکاف کند، واجب است روز ششم را کامل کند.

  ایا عبادات بر معتکف واجب است یا صرف ماندن در مسجد کافی است؟

ـ عبادات مستحب، فی‌نفسه بر معتکف واجب نیست.

  ایا اعتکاف در ماه رجب مستحب است و چه زمانی از آن؟

ـ دلیل خاص بر استحباب اعتکاف در خصوص ماه رجب نیافتیم.

  اگر اعتکاف در همسر اثر منفی بگذارد، با توجه به استحباب اعتکاف کدام لازم‌تر است؟ رسیدگی به همسر یا اعتکاف؟

ـ تا هنگامی که اعتکاف شوهر مستلزم ترک نفقه‌ی واجب زن نشود، اشکال ندارد.

ب: خارج شدن از مسجد

  حکم رفتن به حیاط بیرونی که ملحق به مسجد است چیست؟

ـ رفتن به جاهایی که در حکم مسجد است، اشکال ندارد اما رفتن به خارج است مسجد جایز نیست مگر مواردی که خروج از مسجد به خاطر آن‌ها جایز باشد.

  رفتن به سرویس‌های بهداشتی متعلق به مسجد که در خارج از مسجد است، در موارد زیر چه حکمی دارد؟

الف) برای حمام کردن ب) برای غسل مستحب ج) برای این که با وضو باشد د) وضو گرفتن برای خواندن قرآن یا نماز مستحبی

ـ خارج شدن از مسجد به دلایل مذکور اشکال ندارد ولی باید به قدر حاجت اکتفا کند و طول ندهد.

  خارج شدن از مسجد برای شستن دندان‌ها و دست‌ها؟

ـ ملحق به خارج شدن از مسجد برای تجدید طهارت است.

  ایا برای رفتن به تشییع جنازه در هنگام اعتکاف، وقت مشخصی است؟ اگر معتکف یکی از دوستانش را دید، ایا می‌تواند چند دقیقه را با او سپری کند؟ خکم رفتن زیر سایه در این هنگام (چه در ماشین و یا غیر آن) چیست؟

ـ وقت مشخصی ندارد و رفتن به تشییع جنازه اگر آن‌قدر طولانی نشود که باعث محو صورت اعتکاف شود، اشکال ندارد و در صورت امکان واجب است که زیر سایه ننشیند و احتیاط مستحب این است که زیر سایه حرکت نکند.

  ایا پشت بام مسجد تابع مسجد است یا بستگی به وقف کننده دارد؟

ـ پشت بام مسجد به حکم مسجد است مگر این که احراز شود که هنگام وقف مسجد، پشت بام آن از وقف خارج شده است.

  اگر مکان‌هایی برای وضو و شستن دست‌ها و دندان‌ها در خارج از مسجد فراهم شده باشد، ایا واجب است مکان خاصی در داخل مسجد تهیه شود تا معتکف از مسجد خارج نشود؟

ـ صرف نیاز به خروج از مسجد برای طهارت و نظافت برای جواز خروج کافی است و تهیه مکانی در داخل مسجد واجب نیست.

استفاده از بوی خوش

استفاده از صابون و خمیردندان عطری چه حکمی دارد؟ ایا استفاده از بوی خوش بر آن صدق می‌کند؟ ایا همان حکم احرام حج و عمره را دارد؟ اگر در لباس‌ها و بدن معتکف عطر باشد، بدون آن که معتکف آن را استشمام کند ایا جائز است؟ اگر آن را استشمام کند ولی لباس دیگری نداشته باشد حکم چیست؟ خوردن غذاهایی که بوی خوش دارد چه بوی طبیعی یا مصنوعی، چه حکمی دارد؟

ـ قبلاً گذشت که برای شناخت محرمات اعنکاف به تحریرالوسیله امام خمینی مراجعه شود.

معاملات

  ایا معتکف می‌تواند خودش اقدام به خرید کند، چه ضروری و چه غیر ضروری؟

ـ اگر برای خرید نیازمندی‌های اعتکاف باشد فی نفسه مانعی ندارد ولی در صورتی که باعث خارج شدن از مسجد می‌شود مشروط به این است که در حال اعتکاف به آن نیاز داشته باشد و جایز نیست معتکف خودش اقدام به خرید و فروش کند مگر در مواردی که در حال اعتکاف به آن‌ها نیاز دارد.

  ایا جایز است که معتکف کسی را برای خرید چه ضروری و چه غیر ضروری وکیل کند؟

ـ اگر برای خرید نیازمندی‌های هنگام اعتکاف باشد، اشکال ندارد، اما در غیر آن موارد، اگر وکیل کردن در هنگام اعتکاف باشد اشکال دارد.

  ایا اجاره و دیگر معاملات غیر از خرید و فروش در هنگام اعتکاف جایز است؟

ـ بنا بر احتیاط واجب مانند خرید و فروش در هنگام اعتکاف سایر معاملات نیز جایز نیست.

  ایا جایز است دانشجویان معتکف درس‌های دانشگاهی خود را مرور کنند؟

ـ اشکال ندارد.

  ایا اجرای دیگر عقود و ایقاعات در هنگام اعتکاف جایز است؟

ـ مانعی ندارد.

  اگر معتکف بعد از اعتکاف نیاز به کالایی داشته باشد ایا جایز است که در هنگام اعتکاف آن را تقاضا کند و گرفتن کالا بعد از اعتکاف باشد؟

ـ اگر باعث خارج شدن از مسجد نشود، صرف قرار گذاشتن بدون عقد خرید، اشکال ندارد.

  مورد ضروری که خرید و فروش در آن‌ها برای معتکف جایزاست، چیست؟

ـ مواردی که در هنگام اعتکاف برای خودش یا هزینه‌های خودش و نفقه‌ی خانواده‌اش به آن نیاز دارد.

عنوان مسجد جامع

  ایا اعتکاف در مسجدی غیر از مسجد جامع باطل است و ایا ممکن است هر محله‌ای مسجد جامعی غیر از مسجد جامع شهر یا روستا داشته باشد؟ مسجد جامع به چه مسجدی گفته می‌شود؟ ایا ممکن است که در شهر چند مسجد جامع باشد؟

ـ قبلاً گذشت که اعتکاف در هر مسجدی حتی غیر از مسجدهای چهارگانه تا هنگامی که بر آن مکان اسم مسجد صدق کند، جایز است، مشروط بر این که به قصد رجا باشد یعنی به امید این که مطلوب خداوند واقع شود و مختص به مسجد جامع نیست و ممکن است که یک شهر یا روستا چند مسجد جامع داشته باشد.

سئوال‌های عمومی

  اگر معتکف مثلاً یک ساعت از ابتدای روز، بعد از طلوع فجر، تاخیر کند، ایا این روز به عنوان روز اول اعتکاف حساب می‌شود، چه تاخیر عمدی باشد یا اضطراری؟

ـ گذشت که در اعتکاف باید از ابتدای روز اول شروع کند لذا روزی که ناقص مانده جزو اعتکاف محسوب نمی‌شود، هرچند که تاخیر از روی اضطرار باشد.

  ایا عدالت امام جماعت مسجد جامع در صحت اعتکاف شرط است؟ چرا؟

ـ عدالت امام جماعت مسجد در صحت اعتکاف شرط نیست.

  اگر قضای اعتکاف به علت بطلان واجب باشد و ده روز پایانی ماه رمضان تمام شود ایا جایز است که برای درک فضیلت، قضای اعتکاف را در ماه رمضان اینده به جای آورد یا این که باید فوراً قضا کند؟

ـ قضا در هر ماهی که خواست اشکال ندارد مگر این که نذر کرده باشد که در ماه خاصی اعتکاف کند.

  اگر خارج شدن از مسجد برای معتکف جایز باشد، برای مثال تشییع جنازه، حکم زیر سایه رفتن او چیست؟

ـ حکم آن قبلاً گذشت، به جواب سئوال 3 خارج شدن از مسجد رجوع شود.

  اگر معتکف مبتلا به مرضی شود که مجبور به افطار روزه است چه باید بکند وحکم اعتکاف او چیست؟

ـ اعتکاف بدون روزه صحیح نیست لذا با افطار روزه اعتکاف باطل می‌شود.

  اگر کسی بخواهد در خارج از شهر خود اعتکاف کند، برای مثال در مکه مکرمه و از ساکنین مکه نباشد و قصد ده روز هم نکند، ایا نذر کافی است و صیغه‌ی آن چیست؟ اگر نذر، صحیح است، ایا می‌تواند در خلال ماه رمضان نذر کند؟

ـ نذر روزه در سفر مانعی ندارد و با این نذر، روزه و اعتکافش صحیح است ولی احتیاط آن است که نذر، قبل از شروع مسافرت باشد و صیغه‌ی آن عبارت است از «لله علی ان اصوم فی سفری الی کذا».

  ایا گفت‌وگو در مورد چیزهای مباح، هنگام اعتکاف جایز است؟

ـ اشکال ندارد.

به نیت طهارت براى نماز مغرب وضو گرفتم، آیا براى من با این وضو مسّ قرآن کریم و خواندن نماز عشا جایز است؟

پاسخ: بعد از آنکه وضو به طور صحیح محقّق شد، تا زمانى که باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : کسى که در جلوى سرش موى مصنوعى گذاشته است و در صورت نگذاشتن آن به مشقت مى‏افتد، آیا مسح بر موى مصنوعى براى او جایز است؟

پاسخ: موى مصنوعى اگر به نحو کلاه گیس باشد، واجب است براى مسح آن را بردارد، ولى اگر موى مصنوعى بر پوست سرکاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوى سر باعث عسر و حرجى شود که عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روى آن مجزى است. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: شخصى گفته است که هنگام وضو فقط باید دو مشت آب بر صورت ریخته شود، و اگر بار سوم آب ریخته شود وضو باطل خواهد بود. آیا این سخن صحیح است؟

پاسخ: شستن اعضاء در وضو، بار اوّل واجب و بار دوّم جائز و بیش از آن مشروع نیست لکن ملاک براى تعیین هر بار، قصد انسان است، پس اگر به قصد بار اوّل چند مرتبه آب بریزد اشکال ندارد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا در وضوى ارتماسى جایز است که چند بار دست و صورت را داخل آب کنیم یا این که فقط دوبار جایز است؟
پاسخ: فقط دو بار مى‏توان دست و صورت را وضوى ارتماسى داد بار اوّل واجب، و بار دوّم جائز است و بیش از آن، مشروع نیست. ولى در وضوى ارتماسى در مورد دستها باید قصد شستن وضوئى آنها هنگام خارج کردن آنها از آب باشد، تا بتوان از این طریق مسح را با آب وضو انجام داد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا چربیهائى که به طور طبیعى در مو و صورت به وجود مى‏آیند، مانع محسوب مى‏شوند؟

پاسخ: مانع محسوب نمى‏شود، مگر آنکه به حدّى باشد که مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : مدت زمانى مسح پاهایم را از سر انگشتان انجام نمى‏دادم، بلکه فقط روى پا و مقدارى از انگشتان را مسح مى‏کردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحت، نمازهائى را که خوانده‏ام باید قضا کنم؟

پاسخ: اگر مسح پا شامل سر انگشتان پا نباشد، وضو باطل و قضاى نمازهاى خوانده شده، واجب است. ولى اگر انسان شک داشته باشد که آیا هنگام مسح، از سر انگشتان پا مسح مى‏کرده است یا نه؟ در صورتى که مسئله را مى‌دانسته و احتمال مى‌دهد که از سر انگشتان مسح کرده باشد وضو و نمازهاى خوانده شده محکوم به صحت هستند. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: بر آمدگى روى پا که هنگام مسح، دست باید تا آنجا کشیده شود، کدام است؟

پاسخ: باید مسح پا را تا مفصل بکشند. (آیه الله خامنه ای)

سوال : وضو در مساجد و مراکز و ادارات دولتى که دولت در سایر کشورهاى اسلامى بنا مى‏کند، چه حکمى دارد؟

پاسخ: جایز است و مانع شرعى ندارد.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : چشمه‏اى است که سرچشمه آن در زمین ملکى شخصى قرار دارد. اگر بخواهیم آب آن را به وسیله لوله به منطقه‏اى که چند کیلومتر با آن فاصله دارد، انتقال دهیم، باید لوله از زمین‏هاى ملکى این شخص و افراد دیگر عبور نماید، آیا در صورت عدم رضایت مالکین زمین‏ها، استفاده از آب چشمه براى وضو و غسل و سایر تطهیرات جایز است؟

پاسخ: اگر چشمه، در کنار و خارج از ملک غیر، خود به خود جوشیده و قبل از جریان آن بر زمین، وارد لوله شده و به منطقه منظور هدایت شود در صورتى که استفاده از آب عرفا تصرّف در ملک غیر محسوب نشود، اشکال ندارد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام کرده است، ولى در برخى از محلّه‏ها فشار آب ضعیف است و ساکنان آن مجبورند که براى استفاده از آب در طبقات بالاى ساختمانها از پمپ فشار استفاده کنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟ الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعى جایز است؟ ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبى که بوسیله پمپ جذب مى‏شود چه حکمى دارد؟

پاسخ: در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبى که بوسیله پمپ به دست مى‏آید، محل اشکال است.ر(آیه الله خامنه ای)

سؤال: نظر جنابعالى درباره وضو گرفتن قبل از داخل شد وقت نماز چیست؟ در پاسخ به یکى از استفتائات فرموده‏اید که با وضوئى که نزدیک اول وقت نماز گرفته مى‏شود، مى‏توان نماز خواند. منظور شما از نزدیک اول وقت نماز، چه مقدار است؟

پاسخ: ملاک صدق عرفى نزدیکى وقت نماز است، و اگر در آن وقت براى نماز وضو گرفته شود، اشکال ندارد.ر(آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا شخصى که وضو مى‏گیرد، مستحب است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنى جائى را که موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا مى‏کند، مسح نماید؟

پاسخ: محل مسح پا عبارت است از روى پا از سر یکى از انگشتان تا مفصل ساق، و استحباب مسح پائین انگشتان پا ثابت نشده است.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : اگر شخص وضو گیرنده، هنگام شستن دستها و صورت به قصد وضو اقدام به باز و بسته کردن شیر آب نماید، این کار او چه حکمى دارد؟

پاسخ: اشکال ندارد و به صحت وضو لطمه‏اى نمى‏زند. ولى اگر بعد از فراغت از شستن دست چپ و قبل از مسح با آن، دستش را روى شیرى که خیس است بگذارد و آب وضوى دست با آب خارج از وضو مخلوط شود، صحت مسح با رطوبتى که مختلط از آب وضو و آب خارج است، محل اشکال مى‏باشد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: آیا براى مسح مى‏توان از غیر آب وضو استفاده کرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتما باید با دست راست و از بالا به پایین باشد؟

پاسخ: مسح سر و پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در دستها مانده، کشیده شود و اگر رطوبتى باقى نمانده باید از ریش یا ابرو رطوبت گرفته و مسح نماید و احتیاط آن است که مسح سر با دست راست باشد، ولى کشیدن مسح از بالا به پایین لازم نیست. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : بعضى از زنها ادعا مى‏کنند که وجود رنگ روى ناخن مانع وضو نیست و مسح روى جوراب نازک هم جایز است. نظر شریف جنابعالى در این باره چیست؟

پاسخ: در صورتى که رنگ داراى جرم باشد، مانع از رسیدن آب به ناخن مى‏باشد و وضو باطل است و مسح بر جوراب هر قدر هم نازک باشد، صحیح نیست.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا مجروحان جنگى که قطع نخاع شده‏اند و قدرت نگهدارى بول را ندارند، جایز است در نماز جمعه شرکت کرده و به خطبه‏ها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلوس، نماز جمعه و عصر را بخوانند؟

پاسخ: شرکت آنان در نماز جمعه اشکال ندارد، ولى با توجه به اینکه بر آنان واجب است که بعد از وضو گرفتن بدون فاصله زمانى، شروع به خواندن نماز کنند، بنابراین وضوى قبل از خطبه‏هاى نماز جمعه در صورتى براى خواندن نماز جمعه کافى است که بعد از وضو حدثى از آنان سر نزند. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : شخصى که قادر بر وضو گرفتن نیست، فرد دیگرى را براى انجام وضو به نیابت مى گیرد و خودش نیت نموده و با دست خود مسح مى‏کند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن مسح مى نماید. اگر از این کار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح مى‏کند. حال، اگر این شخص دست نداشته باشد، چه حکمى دارد؟

پاسخ: اگر این شخص کف دست نداشته باشد، براى مسح، رطوبت از ساعد او گرفته مى شود، و اگر ساعد هم نداشته باشد، رطوبت از صورت او گرفته شده و سر و پا با آن مسح مى‏شوند. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : در نزدیکى محل برگزارى نماز جمعه مکانى براى وضو گرفتن وجود دارد که تابع مسجد جامع است و پول آب آن از غیر بودجه مسجد پرداخت مى شود. آیا شرکت کنندگان در نماز جمعه جایز است که از آن آب استفاده کنند؟

پاسخ: چون آب آن براى وضو گرفتنِ همه نمازگزاران بطور مطلق قرارداده شده است، استفاده از آن اشکال ندارد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا وضوئى که قبل از نماز ظهر و عصر گرفته شده، براى خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به این که در این مدت هیچیک از مبطلات وضو از وى سرنزده است، کافى است؟ یا آنکه هر نمازى نیت و وضوى جداگانه‏اى دارد؟

پاسخ: براى هر نمازى وضوى جداگانه لازم نیست. با یک وضو تا زمانى که باطل نشده، مى تواند هر مقدار نماز که مى‏خواهد بخواند. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا وضو گرفتن به نیت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جایز است؟

پاسخ: وضو گرفتن براى خواندن نماز واجب، اگر نزدیک داخل شدن به وقت آن باشد. اشکال ندارد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: به علت فلج شدن هر دو پایم به کمک کفش طبى و عصاى چوبى راه مى روم، و چون به هیچ وجه بیرون آوردن کفش هنگام وضو برایم امکان ندارد، امیدوارم وظیفه شرعى مرا در رابطه با مسح هر دو پا بیان فرمائید.

پاسخ: اگر بیرون آوردن کفش براى مسح پاها براى شما خیلى سخت و دشوار است ، مسح بر روى کفش کافى و مجزى است.(آیه الله خامنه ای)

سؤال: اگر بعد از رسیدن به مکانى تا چند فرسخى آن به جستجوى آب بپردازیم و آب آلوده و کثیفى را بیابیم، در این حالت تیمم براى ما واجب است یا وضو گرفتن با آن آب؟

پاسخ: اگر آن آب پاک و مطلق باشد و استعمال آن ضررى نداشته باشد و خوف ضرر هم در بین نباشد، وضو واجب است و نوبت به تیمم نمى‏رسد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا وضو به خودى خود مستحب است؟ و آیا مى توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟

پاسخ: وضو به قصد طهارت از نظر شرعى مستحب و مطلوب است و خواندن نماز با وضوى مستحب جایز است (آیه الله خامنه ای)

سؤال : کسى که همیشه در وضویش شک مى‏کند، چگونه مى‏تواند به مسجد برود و نماز بخواند و به قرائت قرآن کریم و زیارت معصومین (علیهم‌السلام) بپردازد؟

پاسخ: شک در بقاى طهارت بعد از وضو اعتبار ندارد، و تا یقین به نقض وضو پیدا نکرده است مى‏تواند با آن نماز بخواند و قرآن قرائت کند و به زیارت برود.(آیه الله خامنه ای)

سؤال: آیا در صحت وضو شرط است که آب بر همه قسمت‏هاى دست جریان پیدا کند یا آنکه کشیدن دست تر بر آن کافى است؟

پاسخ: صدق شستن منوط به رساندن آب به تمام عضو است هر چند بوسیله دست کشیدن باشد. ولى مسح اعضاء با دست مرطوب به تنهائى کافى نیست.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو کافى است یا این که رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟

پاسخ: مسح سر را مى‌تواند بر روى پوست و یا موى قسمت جلوى سر بکشد، ولى اگر موى جاهاى دیگر سر در قسمت جلو جمع شده باشد یا موى ‏جلوى سر به قدرى بلند باشد که بر روى صورت یا شانه‌ها ریخته شده است، مسح بر آن کافى نیست و باید فرق سر را باز کرده پوست یا بن ‏موها را مسح کند.‏ (آیه الله خامنه ای)

سؤال: کسى که از موى مصنوعى استفاده مى‏کند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به غسل چیست؟

پاسخ: اگر موى کاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روى همین موها کافى است، و غسل نیز همین حکم را دارد.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : ایجاد فاصله زمانى در شستن اعضاء هنگام وضو یا غسل، چه حکمى دارد؟

پاسخ: فاصله زمانى (عدم موالات) در غسل اشکال ندارد. ولى در وضو اگر فاصله به مقدارى باشد که اعضاى قبلى خشک شوند، وضو باطل است.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : وضو و نماز کسى که پى در پى از او باد به مقدار کم خارج مى‏شود، چه حکمى دارد؟

پاسخ: اگر نتواند وضوى خود را تا آخر نماز حفظ کند و تجدید وضو در اثناء نماز هم براى او خیلى دشوار باشد، مى تواند با هر وضوئى یک نماز بخواند، یعنى براى هر نماز به یک وضو اکتفا کند، هر چند وضوى او در بین نماز باطل شود.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : بعضى از افرادى که در مجتمع هاى مسکونى زندگى مى‏کنند، از پرداخت هزینه خدماتى که از آنها استفاده مى کنند از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانى و مانند آنها، خوددارى مى کنند. آیا روزه و نماز و سایر عبادات این افراد که بار مالى این خدمات را بدون رضایت همسایگان به دوش آنان مى‏اندازند، از نظر شرعى باطل است؟

پاسخ: هر یک از مشترکین از نظر شرعى به مقدارى که از امکانات مشترک استفاده مى‏کند، نسبت به هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع کند، وضو و غسل او محل اشکال و بلکه باطل است. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: شخصى غسل جنابت نموده و بعد از گذشت سه تا چهار ساعت مى خواهد نماز بخواند، ولى نمى داند غسلش باطل شده است یا خیر؟ اگر احتیاطا وضو بگیرد، اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: در فرض مذکور وضو واجب نیست، ولى احتیاط هم مانعى ندارد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: آیا کودک نا بالغ، محدث به حدث اصغر مى شود ؟ آیا مى توان قرآن را در دسترس او قرارداد تا آن را مسّ کند؟

پاسخ: بله، با عارض شدن مبطلات وضو، کودک نابالغ هم محدث مى شود، ولى مس کتابت قرآن بر او حرام نیست و بر مکلّف واجب نیست او را از دست زدن به نوشته قرآن باز دارد.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : اگر عضوى از اعضاى وضو بعد از شستن آن و قبل از اتمام وضو ، نجس شود، چه حکمى دارد؟

پاسخ: نجس شدن آن عضو، به صحت وضو ضرر نمى‏رساند، ولى تطهیر آن عضو براى پاک شدن از نجاست بخاطر نماز واجب است. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: آیا بودن چند قطره آب بر روى پا هنگام مسح، براى وضو ضرر دارد؟

پاسخ: واجب است که محل مسح از آن قطرات خشک شود تا هنگام مسح، رطوبت دست بر پا تأثیر بگذارد نه بر عکس. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: کسى که دست راست او از بالاى مرفق قطع شده، آیا مسح پاى راست از او ساقط است؟

پاسخ: مسح پاى راست از او ساقط نمى شود، بلکه باید با دست چپ بر آن مسح کند.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : کسى که در اعضاى وضوى او زخم یا شکستگى باشد، چه وظیفه اى دارد؟

پاسخ: اگر در اعضاى وضو زخم یا شکستگى است و روى آن باز باشد و آب براى آن ضرر ندارد، باید آن را بشوید و اگر شستن آن مضر است باید اطراف آن را بشوید، و احتیاط آن است که اگر کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بکشد.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : کسى که محل مسح او زخم است، چه وظیفه‏اى دارد؟

پاسخ: اگر نمى تواند روى زخم محل مسح دستِ تر بکشد باید به جاى وضو تیمم کند. ولى در صورتى که مى تواند پارچه‏اى روى زخم قرار دهد و بر آن دست بکشد، احتیاط آن است که علاوه بر تیمم، وضو نیز با چنین مسحى بگیرد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : کسى که جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن مى شود، چه حکمى دارد؟

پاسخ: اعاده وضو براى اعمال مشروط به طهارت، واجب است، و اگر با وضوى باطل نماز خوانده باشد، اعاده آن نیز واجب مى‏باشد.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : کسى که در یکى از اعضاى وضویش زخمى وجود دارد که حتى اگر جبیره هم بر روى آن قرار دهد دائما از آن خون مى آید، چگونه باید وضو بگیرد؟

پاسخ: واجب است جبیره‏اى را بر روى زخم بگذارد که خون از آن بیرون نمى آید، مثل نایلون.(آیه الله خامنه ای)

سؤال : آیا خشک کردن رطوبت بعد از وضو مکروه است؟ در مقابل، آیا خشک نکردن آن مستحب است؟ پاسخ: اگر دستمال یا پارچه معینى را مخصوص این کار قرار دهد، اشکال ندارد.

سؤال: آیا رنگ مصنوعى که زنها از آن براى رنگ کردن موى سر و ابروى شان استفاده مى‏کنند، مانع از صحت وضو و غسل است؟

پاسخ: اگر صرفا رنگ باشد و داراى جرمى نباشد که مانع از رسیدن آب به مو شود، وضو و غسل صحیح است.

سؤال : آیا جوهر از موانعى است که وجود آن بر روى دست باعث بطلان وضو مى‏شود؟

پاسخ: اگر جوهر داراى جرم بوده و مانع از رسیدن آب به پوست شود، وضو باطل است، و تشخیص این موضوع بر عهده مکلّف مى‏باشد.(آیه الله خامنه ای)

سؤال: اگر رطوبت مسح سر به رطوبت صورت متصل شود، آیا وضو باطل مى شود؟

پاسخ: از آنجائى که مسح پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در کف دو دست باقى مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالاى پیشانى نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : شخصى که وضویش نسبت به وضوى متعارف بین مردم وقت بیشترى مى گیرد، براى یقین پیدا کردن به شستن اعضاى وضو چه کارى باید انجام دهد؟

پاسخ: باید از وسوسه اجتناب نماید، و براى این که شیطان از او ناامید شود، باید به وسوسه‏ها اعتناء نکند و کوشش کند که همانند سایر اشخاص به مقدارى که از نظر شرعى واجب است، اکتفا نماید.(آیه الله خامنه ای)

سؤال: بعضى از قسمت‏هاى بدنم خالکوبى شده است، گفته مى شود که غسل و وضو و نمازم باطل هستند و نمازى از من پذیرفته نمى شود. امیدوارم مرا در این‏باره راهنمائى فرمائید.

پاسخ: اگر خالکوبى مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است. (آیه الله خامنه ای)

سؤال : اگر بعد از خروج بول، انسان استبراء کرد و وضو گرفت و سپس رطوبتى که مردد بین بول و منى است از او خارج شد، چه حکمى دارد؟

پاسخ: در فرض سؤال، براى تحصیل یقین به طهارت از حدث، واجب است که هم غسل کند و هم وضو بگیرد. (آیه الله خامنه ای)

سؤال: لطفا تفاوت وضوى زن و مرد را بیان فرمائید.

پاسخ: بین زن و مرد در افعال و کیفیت وضو فرقى نیست، جز این که براى مردها مستحب است که هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونى آن شروع کنند و زنها از قسمت داخلى آن.(آیه الله خامنه ای)

استفتائات احکام بانوان (آیت الله العظمی خامنه ای مدظله)

حیض، استحاضه، نفاس

سؤال 216. مادرم از ذریّه پیامبر اکرم| است. آیا من نیز از سادات محسوب مى‏شوم؟ آیا مى‏توانم عادت ماهیانه‏ام را تا شصت سالگى، حیض قرار دهم و در آن ایام نماز و روزه خود را انجام ندهم؟

پاسخ:تعیین سن یائسگى محل تأمل و احتیاط است؛ بانوان مى‌توانند در این مسأله به مجتهد جامع‌الشرایط دیگر مراجعه نمایند.

سؤال 217. اگر زنى که به‌خاطر نذر روزه روز معیّنى روزه‏دار است، در حال روزه حیض شود، چه تکلیفى دارد؟

پاسخ:روزه‏اش با عادت شدن، ولو در یک جزء از روز باشد، باطل مى‏شود و قضاى آن روز بعد از پاک شدن بر او واجب است.

سؤال 218. لکه‏هایى که زن بعد از یقین به پاک شدن مى‏بیند، با توجه به این‌که آن لکه‏ها نه اوصاف خون را دارند و نه خون مخلوط با آب را، چه حکمى دارد؟

پاسخ:اگر خون نباشد حکم حیض را ندارد، و اگر خون باشد اگرچه به‌صورت لکه‏هاى زرد رنگ و از ده روز تجاوز نکند همه آن لکه‏ها محکوم به حیض است، و تشخیص این موضوع به عهده زن‏است.

سؤال 219. جلوگیرى از عادت ماهیانه به وسیله دارو به‌خاطر روزه ماه رمضان چه حکمى دارد؟ پاسخ:اشکال ندارد.

سؤال 220. اگر زنى در ایام باردارى به خون‌ریزى کمى مبتلا شود ولى باعث سقط حمل او نگردد، آیا غسل بر او واجب مى‏شود یا خیر؟ وظیفه او چیست؟ پاسخ:خونى که زن در ایام باردارى مى‏بیند اگر صفات و شرایط حیض را داشته باشد، و یا در زمان عادت بوده و سه روز اگرچه در باطن استمرار داشته باشد خون حیض است و الا استحاضه خواهد بود.

سؤال 221. زنى داراى عادت ماهیانه معیّنى مثلاً هفت روز است، به علت گذاشتن دستگاه جلوگیرى از حاملگى، هر بار دوازده روز خون مى‏بیند. آیا خونى که از روز هفتم به بعد مى‏بیند خون حیض است یا استحاضه؟

پاسخ:اگر خون تا روز دهم قطع نشود، خونى که در ایام عادت مى‏بیند خون حیض است و باقى استحاضه خواهد بود.

سؤال 222. آیا جایز است زنى که در حال حیض و یا نفاس است داخل حرم امام‌زادگان^ شود؟ پاسخ:جایز است.

سؤال 223. زنى که عمل کورتاژ (سقط جنین) را انجام داده، در حال نفاس است یا خیر؟

پاسخ:بعد از سقط جنین ولو به‌صورت علقه باشد اگر خونى را مشاهده کرد، محکوم به نفاس است.

سؤال 224. خونى که زن در سن یائسگى مى‏بیند، چه حکمى دارد؟ و وظیفه شرعى او چیست؟

پاسخ:محکوم به استحاضه است.

سؤال 225. یکى از راه‌هاى جلوگیرى از حاملگى‏هاى ناخواسته، استفاده از داروهاى ضد حاملگى است. زن‌هایى که از این داروها استفاده مى‏کنند لکه‏هاى خونى را در ایام عادت و غیر آن مشاهده مى‏کنند. این لکه‏ها چه حکمى دارد؟

پاسخ:اگر این لکه‏ها واجد شرایط شرعى حیض نباشد، حکم حیض را ندارد، بلکه محکوم به استحاضه‏است.

استفتائات احکام نجاسات ( آیه الله خامنه ای)

سوال آیا اثر کم رنگ خون که بعد از شستن بر لباس باقى مى‏ماند، نجس است؟

پاسخ: اگر عین خون نباشد و فقط رنگ آن باقى مانده باشد، پاک است.

سؤال: لکه خونى که گاهى در تخم مرغ یافت مى‏شود، چه حکمى دارد؟

پاسخ: محکوم به طهارت است، ولى خوردن آن حرام است.

سوال : پوستى که گاهى از لبها، دست‌ها و یا پاها جدا مى‏شود، محکوم به طهارت است یا نجاست؟

پاسخ: پوست نازکى که خود بخود از دست‌ها، لبها، پاها و سایر قسمت‏هاى بدن جدا مى‏شود، محکوم به طهارت است.

سوال: آیا لباس‌هایى که با لباسشویى تمام اتوماتیک شسته مى‏شود، پاک مى‏گردد یا خیر؟ نحوه کار این لباسشویى‏ها به این صورت است که در مرحله اول که لباس با آب مخلوط با پودر لباسشویى شسته مى‏شود،

مقدارى از آب و کف پودر بر شیشه درب لباسشویى و نوار پلاستیکى اطراف آن پاشیده مى‏شود، و در مرتبه دوم آب غساله شستشو کشیده شده ولى کف پودر، درب و نوار پلاستیکى اطراف آن را به‌طور کامل مى‏پوشاند. در مراحل بعدى ماشین لباسشویى لباس‌ها را در سه نوبت با آب قلیل مى‏شوید و از آن پس آب غساله بیرون کشیده مى‏شود، امیدواریم توضیح بفرمایید، لباس‌هایى که به این ترتیب شسته شده‏اند، پاک هستند یا خیر؟

پاسخ: اگر بعد از زوال عین نجاست، آب متصل به لوله در داخل ماشین لباسشویى به لباس‌ها و همه قسمت‏هاى داخل ماشین برسد و از آن جدا و خارج شود، محکوم به طهارت است.

سوال: اگر آب بر زمین یا در حوض یا حمامى که لباس در آن شسته مى‏شود، ریخته شود و قطراتى از آن آب به لباس ترشح کند، آیا لباس نجس مى‏شود یا خیر؟

پاسخ: وقتى که آب بر مکان یا زمین پاکى بریزد، ترشح ناشى از آن هم پاک است و اگر شک داشته باشیم که آن مکان پاک است یا نجس، باز هم ترشح آن، پاک است.

آیا آب‌هایى که در چاله‏هاى موجود در خیابان‏ها جمع مى‏شود، پاک است یا نجس؟

پاسخ: این آب‌ها محکوم به طهارت هستند.

سوال: رفت و آمدهاى خانوادگى با اشخاصى که به طهارت و نجاست در خوردن و آشامیدن و مانند آن اهمیت نمى‏دهند، چه حکمى دارد؟

پاسخ: به‌طور کلّى در مورد طهارت و نجاست، حکم دین اسلام این است که هر چیزى که یقین به نجاست آن نباشد، از نظر شرعى محکوم به طهارت است.